Klimt i prikazi životnog ciklusa

(1903-1915)

Smrt i život, prvi prikaz, 1910/11., muzej Leopold, Beč

Nada II, 1907-1908., muzej modernih umetnosti, Njujork

Nada I, 1903/04., nacionalna galerija u Kanadi, Otava

Pored reprezentativnih portreta dama iz društvenog života Beča i inovativnih slika pejzaža iz regiona jezera Ater, u likovnom opusu Gustava Klimta se zatiču i brojne alegorije, koje se posebno vrte oko prikazivanja životnog ciklusa. Najkasnije od slika sa fakulteta, pre

svega onih o „Medicini“, Gustav Klimt se oprostio od tradicionalnih alegorija, koje je do tada integrisao u svoje javne poslove dekoracije. Metafizički simbol je istupio u prvi plan.

 Na međunarodnoj izložbi Kunstschau 1909, Klimt je prezentovao svoje dve slike „Nada I“ iz 1903/04. I „Nada II“ iz 1907/08. Obe tematizuju životni razvoj. I dok trudnica u „Nadi I” u svojoj golotinji otvorenih očiju gleda u posmatrača, trudnica u „Nadi II” nosi ornamentalno ukrašenu haljinu i glavu saginje ka podu. Na obe slike, smrt je simbolički prisutna kao gost. Sasvim drugačije na 1905. nastaloj slici umetnika na štafelaju pod naslovom „Tri životna doba”, kojom se prezentuju odlomci života iz detinjs-tva, mladosti i starosti na osnovu tri ženske figure. I ovde je smrt sveprisutna, mada ne u vidu kostura ili mrtvačke glave, već u vidu crne grede u gornjem delu slike i u vidu vela koji se mota oko stopala mlade žene i deteta. Ova slika bila je izložena 1911. godine na međunarodnoj umetničkoj izložbi u Rimu, dobila je zlatnu medalju, a kupila ju je Nacionalna galerija moderne umetnosti (Galleria Nazionale d´Arte Moderna).

Takođe izložena 1911. u Rimu i neposredno pre toga dovršena u svojoj prvoj verziji, bila je monumentalna alegorija „Smrt i život“. I ovde se zatiče prikaz životnog ciklusa, simbolizovan klupkom ljudi svih doba u desnoj polovini slike, levo na slici smrt, umotana u plavi mantil. Dok Klimtova smrt u prvoj verziji još drži sagnutu glavu i deluje kruto, 1915. u prerađenoj verziji aktivno drži crvenu toljagu u ruci i upire pogled u grupu ljudi prekoputa sebe. Grupa

deluje kao da zatvorenih očiju lebdi u stanju sna, samo ženskoj figuri koja stoji direktno prekoputa smrti oči su širom otvorene i prazne. Do današnjeg dana može samo da se nasluti šta je navelo Klimta da promeni prvu verziju. Prvi svetski rat i sa njime povezana sveprisutnost smrti kao i smrt Klimtove majke 1915. godine su verovatno bili impulsi za nju. 1916. ova slika bila je izložena pod naslovom „Smrt i ljubav“ u Berlinskoj secesiji. Danas posetilac može da joj se divi u Bečkom muzeju Leopold.

Smrt i život, 1910/16., muzej Leopold, Beč

Tri životna doba žene, 1905., nacionalna galerija modernih i savremenih umetnosti, Rim

Klimt lično (1862-1883)

Gustav Klimt je rođen u vremenu koje je nosilo pečat historizma a koje je vodilo ka moderni. Njegova porodica je živela u skromnim uslovima. Otac, Ernst Klimt (1834-1892), sa svojih osam godina zajedno sa roditeljima se preselio iz severne Bohemije u Beč i školovao za...

Klimt i „Umetnička kompanija“ (1883-1892)

Friz u muzeju Kunsthistorisches, Beč, 1890/91Na osnovu dotadašnje dobre saradnje u okviru škole primenjene umetnosti, Gustav Klimt, Ernst Klimt (1864-1892) i Franc Mač (1861-1942) su 1883. godine oformili „Umetničku kompaniju“. Njihovo identično stručno i stilsko...

Klimtove „Fakultetske slike“ za Univerzitet u Beču (1894-1907)

Retki su projekti u istoriji austrijske umetnosti koji su od samog početka bili podložni tolikom otporu. Alma Mater Rudolfina Hajnriha Ritera fon Ferstela dovršena je 1883. godine kao jedna od istorijskih monumentalnih građevina na bečkoj kružnoj ulici Ringštrase u...

Klimt i Bečka secesija (1897-1905)

Osnivanje Bečke secesije važi za prepoznatljivi znak umetničke obnove u „Beču oko 1900. godine“ i kao trenutak rađanja Bečkog jugendstila. Nezadovoljni tadašnjom izložbenom politikom i ohrabreni prethodnim osnivanjima secesije u Parizu i Minhenu, 23 umetnika, a među...

Klimtovi pejzaži (1898-1917)

-Naročito poznat po svojim alegorijama i damskim portretima, Gustav Klimt se prilično kasno posvetio slikanju pejzaža. Prvi radovi ovog likovnog roda potiču iz 1898. godine [1], kad je već bio predsednik tek osnovane Bečke secesije. Zamršena kulturnopolitička...

Klimt i crtanje

Zagrljeni par (studije za „Beethovenfries“), 1902., muzej Leopold, BečProfil devojke sa šeširom i pelerinom,1897/98., muzej Leopold, BečDevojka dok oblači čarape, 1908/09., muzej Leopold, BečDevojka dok oblači čarape, 1908/09., muzej Leopold, BečKlimtovi crteži su...

Betovenov friz Gustava Klimta (1902)

Beethovenfries, uža strana: Neprijateljske sile, bolest, ludilo, smrt, požuda, strast, nesrazmernost, briga koja izjedaKao jednu od važnih izložbi Bečke secesije treba pomenuti 14. izložbu (15. april – 27. jun 1902), koja je te 1902. godine u potpunosti bila posvećena...

Klimtove mecene u „Beču oko 1900. godine“

Alma Mahler, 1899Friederike Beer-Monti, 1913Eugenia PrimavesiBerta Zuckerkandl,1908Moderna trgovina umetničkim delima u Beču se razvila tek relativno kasno, tako da je usled toga lični odnos između umetnika i kolekcionara mogao duže da se očuva. U Beču su oduvek...

Klimt i palata „Stoklet“ (1904-1909)

IščekivanjeDrvo životaIspunjenjeDrvo života„Zdanje Stoklet je zaista veoma, veoma lepo. Fotografije ne mogu da dočaraju njegov prizor ili predstavu o njemu. I bašta je lepša od svih očekivanja [...] I kada prolazim kroz taj prostor – javlja se najsnažnije sećanje na...

Klimtov „zlatni period“ (1903/05-1911)

Portret Adele Bloh-Bauer I, 1907., nova galerija, NjujorkUmetnost Gustava Klimta nije svakome bila dostupna. Ljudi koji su ga angažovali su uglavnom bili muškog pola i pripadali su višem sloju građanstva. Dela čija izrada mu je poveravana bila su ogledalo Bečkog...

Klimt i Emili Flege

Gustav Klimt i Emilie Floge u bašti Vile Oleander, 1910Gustav i Emilie u veslaču, 1909Između 1902 i 1904, Gustav Klimt je nacrtao portret Emili Flege, za koju je od njihovog upoznavanja 1890-ih godina ostao vezan do kraja života. Ova slika prodata je još 1908. godine...

Klimt i izložba „Kunstschau“ (1908/1909)

Žig za umetničku predstavu 1908., muzej Leopold, Beč1908. godine, car Franjo Josip je „svečanom povorkom u slavu carskog jubileja“ obeležavao 60- u godišnjicu od svog dolaska na presto. Razni umetnici su učestvovali u uređivanju ove svečane povorke, a to je učinio i...

Klimtov poslednji atelje (1912-1918)

Gustav Klimt je radio skoro 20 godina u ateljeu usred obrasle bašte u Jozefštatu. Nakon demoliranja te zgrade, uz pomoć svog kolege umetnika Feliksa Albrehta Herte od 1912. godine pronalazi očaravajuću kućicu sa velikom baštom u XIII. Bečkom okrugu, u ulici...